Liên Tiếp Vỡ Đường Ống Nước Sông Đà Hà Nội lại mất nước

Sẽ còn nhiều lần sau nữa

Trước thông tin cho rằng nguyên nhân dẫn đến sự cố vỡ đường ống được xác định là do tuyến đường cao tốc Đại lộ Thăng long bị lún sụt, đã tác động vào đường ống nước dẫn đến bị vỡ trao đổi trên báo chí sau lần vỡ đường ống lần thứ 3 (tháng 11/2013), ông Nguyễn Sỹ Trung - Kỹ sư trưởng Dự án Mở rộng và hoàn thiện Đường Láng - Hòa Lạc, thuộc Viện Khoa học và Công nghệ GTVT nêu ý kiến: Tôi khẳng định điều đó là không đúng. Đại lộ Thăng Long dài 29km, được khởi công từ 20/3/2005 cho đến nay cơ bàn đã hoàn thành.
Tuyến đường của chúng tôi đi qua rất nhiều vùng với địa chất khác nhau. Chúng tôi có 5,4km qua vùng đất yếu, tầng đất yếu dao động từ 5 - 20m. Nền móng đường chúng tôi phải xử lý đặc biệt bằng các công nghệ đòi hỏi về kinh phí và thời gian, như giếng cát, cọc cát, bức thấm, thay đất, rải vật liệu kỹ thuật... Bằng các qui trình thi công nghiêm ngặt, sau khi đảm bảo về tiêu chuẩn xử lý đất yếu, chúng tôi mới bắt đầu thi công các tầng lớp công trình. Công trình cho đến giờ là bảo đảm về chất lượng.

Mỗi lần mất nước người dân phải đi mua từng chai nước về sử dụng

Trong khi đó, đường ống cấp nước sạch cho người dân thủ đô lại không nằm bên dưới tuyến đường cao tốc Đại lộ Thăng Long. Đường ống nằm bên hông đường cao tốc của chúng tôi, cách khoảng 12m không nằm trong phạm vi xử lý nền đường. Tôi khẳng định ống không nằm trong nền đường cao tốc. Do đó, cũng không thể nói nền đường của chúng tôi gây sụt lún ảnh hưởng vỡ đường ống.
Theo ông Trung nguyên nhân dẫn đến sự cố vỡ đường ống nước sạch Sông Đà là do người thiết kế và nhà thầu thi công chưa xử lý móng của tuyến ống, đặt đường ống trên nền đất yếu chưa được xử lý. Khi gặp mưa lũ, nền đất lún không đều sẽ tác động gây vỡ đường ống. Đường ống hiện nay đang nằm trên dải đất dự trữ dùng để trồng cây xanh.
Năm 2006, chúng tôi đã khảo sát, đường cao tốc Láng – Hòa Lạc dài 29km, có 29 vị trí xung yếu, mỗi đoạn xung yếu dài từ 20 đến 200m. Tôi theo dõi thấy, cả 3 lần vỡ đường ống trong thời gian vừa qua đều ở vị trí nền đất yếu chúng tôi khảo sát nêu trên. Do vậy, tôi khẳng định tuyến đường ống dẫn nước sẽ không dừng lại ở việc vỡ lần 3 mà sẽ còn nhiều lần sau nữa.
Việc này chúng tôi đã cảnh báo họ ngay từ khi bắt đầu xây dựng đường ống dẫn nước. Tôi là người đại diện cho chủ đầu tư và đã họp với các nhà thầu để khuyến cáo họ nếu lắp đặt tuyến ống đi qua nền đất yếu sẽ không đảm bảo.
Một trong những vấn đề cũng được bàn đến là chất liệu ống được đơn vị cung cấp nước sử dụng là ống có khả năng chịu lực kém, dễ vỡ.
Bàn về lý do viện dẫn nguyên nhân trên ông Trung nhận định: ống composite được sản xuất bởi một loại sợi tổng hợp. Loại ống này do Việt Nam sản xuất. Ống composite cũng mới được biết đến trên thị trường.
Ở thời điểm năm 2006, có lẽ ống được sử dụng lần đầu tiên cho Dự án cấp nước Sông Đà. Loại ống này nếu lắp đặt trên nền đất yếu, chưa được xử lý kỹ thì chỉ cần nền đất lún không đều ống sẽ biến dạng, vỡ. Bởi vì, vật liệu composite không chịu được lực tác động trực tiếp hoặc uốn cong. Tôi ví dụ, một đoạn ống dài 12m chỉ cần lún khoảng 1 gang tay là xảy ra sự cố.
Tại những nước tiên tiến trên Thế giới, đường ống dẫn nước sinh hoạt đều không áp dụng công nghệ sử dụng vật liệt làm bằng sợi thủy tinh như tại dự án cấp nước mặt sông Đà này. Vật liệu này, tại các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản chủ yếu được sử dụng làm ống cống nước thải.
Thậm chí, đã có ý kiến nghi ngờ về chất lượng công trình. Khi thi công nhà thầu đã không xử lý tốt khu vực có nền yếu để dẫn đến lún, sụt?
Cấn tuyến đường ống thứ 2
Ngay từ tháng 11, trao đổi trên báo Hà Nội mới ông Nguyễn Văn Tốn thừa nhận: Việc thành lập ban chỉ đạo xử lý sự cố hay đội phản ứng nhanh khắc phục chỉ là giải pháp tình thế, mang tính chất đối phó. Còn về lâu dài, để bảo đảm an toàn cho tuyến ống và dịch vụ cấp nước cho khách hàng, phải đầu tư thêm tuyến ống thứ hai, có quy mô tương tự. Song hiện việc thu xếp vốn đầu tư giai đoạn II rất khó, chúng tôi đã phải nhờ đến sự hỗ trợ của TP Hà Nội, đồng thời đã trình Bộ Kế hoạch - Đầu tư xin vay vốn ADB để triển khai.

Liên tiếp vỡ đường ống nước sông Đà – Sau lần 4 sẽ là lần bao nhiêu?

Liên quan đến trạm bơm tăng áp và bể chứa, đã từng được Vinaconex khởi công hồi giữa năm, nhằm tăng cường lưu lượng cấp nước cho Hà Nội, nhất là khi xảy ra sự cố hoặc nhu cầu sử dụng tăng đột biến, ông Tốn cho biết, hạng mục này đã dừng đầu tư, bởi theo tính toán bể chứa chỉ có dung tích khoảng 30.000m3, hiệu quả không cao, mặt khác doanh nghiệp rất khó khăn về vốn nên để dành đầu tư tuyến ống thứ hai.
Trong khi nguồn vốn đầu tư vẫn đang được tiếp tục để dành đầu tư cho tuyến đường ống thứ 2 thì có lẽ lời cảnh báo của ông Nguyễn Sỹ Trung “sẽ còn nhiều lần sau nữa” cũng không phải là thừa.
Hồng Khanh